Postzegel van Szabó Magda, uitgegeven op 5 oktober 2017 bij de 100ste verjaardag van haar geboorte.	Buste van Szabó Magda in terracotta, door Juha Richárd.

Biografie:

Geboren: 5 oktober 1917 (Debrecen, Hongarije)
Overleden: 19 november 2007 (Kerepes, Hongarije)

Hongaarse dichteres en schrijfster.

Szabó Magda was een van de meest gewaardeerde en populaire moderne Hongaarse schrijvers, haar werk is in vele talen verschenen. Magda Szabó was een uiterst veelzijdige schrijfster die praktisch alle literaire genres heeft beoefend.
Szabó werd geboren in een burgerlijk en calvinistisch milieu in Debrecen, de tweede grootste stad van Hongarije, gelegen in de noordoostelijke hoek van het land. Haar ouders waren Szabó Elek, leraar en lid van de gemeenteraad, en Jablonczay Lenke.
Zij werd feitelijk schrijfster door eerst te studeren aan de befaamde Hervormde Meisjeshogeschool in haar woonplaats, het Dóczy. Nadien ging Magda naar de Universiteit in Debrecen waar zij letteren studeerde. Zij promoveerde er in 1940 in de Latijnse taal- en letterkunde (filologie) en gaf vervolgens les in Debrecen en vanaf 1942 in Hódmezővásárhely. Szabó bleef zich altijd wel verder ontwikkelen; zij werd daarvoor ook beloond met een eredoctoraat door de Hervormde Theologische Akademie van Debrecen en ook een eredoctoraat van de Universiteit van Miscolc. Zij sprak Grieks en had ook een Oudgriekse vorming.
Ze begon haar loopbaan (na een studie klassieke talen dus) als dichteres, maar problemen met de censuur -die in Hongarije milder was dan in de andere communistische landen- noopten haar om tien jaar lang uitsluitend kinderboeken te schrijven.
Na de oorlog kreeg ze in 1945 een aanstelling bij het Ministerie van Geloofszaken en Onderwijs in Budapest, waar zij ook ging wonen. Ook bracht ze in dat jaar haar eerste dichtbundel 'Bárány', wat zich naar het Nederlands liet vertalen als 'Het lam'. Hierna publiceerde zij nog meerdere dichtbundels. In 1949 volgde 'Vissza az emberig' (Terug tot de mens), dat in 1949 werd bekroond met de 'Baumgarten Prize', een van de meest prestigieuze literaire prijzen van Hongarije. De prijs werd echter ontbonden op dezelfde dag: ze werd als 'vijand van het volk' beschouwd door de toen onlangs geïnstalleerde Communistische Partij. Szabó werd dan ook nog ontslagen uit het Ministerie, zij mocht niet meer publiceren en zou dan verder werken als onderwijzeres. Tijdens het Stalinistisch bewind in Hongarije, 1949-1956, stond ze inderdaad op gespannen voet met het communistisch regime van haar land. Ook haar man, schrijver en vertaler (werk van ondermeer James Joyce en George Eliot) Szobotka Tibor, waarmee zij in 1947 getrouwd was, kreeg toen een 'berufsverbot'. Het echtpaar had geen kinderen.

Szabó Magda in 1940 bij het behalen van haar doctoraat in de Latijnse taal- en letterkunde (filologie).

Vanaf 1958 publiceerde ze tientallen boeken, met als debuut haar kinderboek 'Freskó'. Later volgen nog diverse andere jeugdboeken van haar hand, waaronder het meesterwerk 'Abigél'. In 1959 volgde 'Az őz' (De ree), in 1962 vertaald als 'De andere Esther'. 'Freskó' was wel de eerste van haar romans, en nog steeds een van haar beste, waarin diverse leden van een domineesgezin (de moeder is net gestorven) berichten over hun al of niet succesvolle aanpassing aan het communisme. Ook in haar overige romans speelt dit thema een belangrijke rol; de meestal uit de verarmde burgerlijke of intellectuele milieu's afkomstige personages van Szabó hebben het niet gemakkelijk in het Hongarije van na 1945. Eenzaamheid, de teloorgang van vriendschaps- en familiebanden alsmede generatieconflicten zijn constanten in het werk van Szabó, die overigens een verbluffend inlevingsvermogen demonstreert als het om vrouwelijke personages gaat. Sommige critici hebben haar heldinnen vergeleken met die van Emily Brontë, en hun soms opvallend vrijzinnige opvattingen met de ideeën van Simone de Beauvoir.
Net als Kertész Imre en Márai Sándor heeft Szabó Magda romans geschreven met een autobiografisch tintje. Het literaire werk van Szabó is vaak geïnspireerd door haar eigen leven en dus veelal gesitueerd in Debrecen. Religie speelt in haar romans een beperkte rol, maar Szabó nam wel actief deel aan het kerkelijk leven.

Haar boeken werden dan zowel in thuis- als buitenland geweldig ontvangen, en vanaf dat moment kon ze ook van haar pen leven.
Ze geldt als de belangrijkste Hongaarse schrijfster van na de Tweede Wereldoorlog. Zij is de auteur van tientallen romans, ettelijke toneelstukken, hoorspelen en ander literair werk, zoals essays, reisimpressies en filmscripts. Haar boeken werden in tweeënveertig landen gepubliceerd. Haar werk maakte in Duitsland en Frankrijk furore, maar een tijd lang werden weinig van haar werken in het Engels vertaald. In Hongarije werd in 1978 van haar roman 'Abigél', die in 1970 werd gepubliceerd, een populaire tv-mini-serie (4 episodes) gemaakt met Zsurzs Éva als regisseur. 'Az ajtó' (De deur), verschenen in 1987, werd in meer dan 40 talen vertaald en in 64 landen gepubliceerd. In 2012 werd het boek ook als 'The Door' verfilmd door de bekende Hongaarse regisseur Szabó István, geen familie van. De Engelse actrice Helen Mirren vertolkt er één van de hoofdrollen in. In 2015 stond het boek in de lijst van The New York Times van de beste 10 boeken van het jaar. In 2002 verscheen ook het boek 'Für Elise', dat al snel een bestseller werd, maar waarvan nooit een tweede deel verscheen.
Ze hield ook heel veel van dieren; katten en honden kwamen bij haar nooit iets te kort.
In 1978 ontving ze de Kossuthprijs, de belangrijkste onderscheiding voor Hongaarse kunstenaars.
Zij werd ook verkozen tot ere-burgeres van de stad Debrecen.

In Nederland was zij vroeger vrijwel onbekend. Dat veranderde in 2002 met de publicatie van haar roman 'De deur', die haar in de Franse vertaling van 2003 de 'Prix Femina Etranger 2004' opleverde. Szabó Magda's elegante, soepele stijl, die soms de vroegere dichteres verraadt, komt ook in de Nederlandse vertaling meesterlijk tot zijn recht. Andere in het Nederlands vertaalde werken, naast 'De andere Esther' en 'Az ajto' (De deur, 2002), zijn ondermeer: 'Katalin utca' (Katalinstraat, 2004), 'Für Elise' (2002), 'A pillanat' (Het ogenblik, 2006) en 'De elfenprins', 2006 (jeugdboek, 10-12 jaar).

Jablonczay Lenke, haar moeder.	Szabó Elek, haar vader.	Szabó Mariá, zuster van Elek, tante van Magda.	Met Szobotka Tibor, haar echtgenoot.

Szabó Magda door de jaren heen.

Szabó Magda in haar biotoop.

Szabó Magda als dierenvriend

Haar werkbureau met de schrijfmachine waar haar laatste getypte blad nog insteekt en het bescheiden appartement waar Szabó Magda en haar man Szobotka Tibor woonden, en waar ook een gedenkplaat hangt voor beiden (Júlia utca, 3, Debrecen).

Wat boeken van Szabó Magda.
Freskó (1959).	Az Õz (1959).	Álarcosbál (1961)	Pilátus (1963)	Ókút (1970).
Abigél (1970).	Béla Király (1984)	Az ajtó (1987).	Für Elise (2002).	Liber Mortis (2011).

Films naar boeken van Szabó Magda.
Vörös tinta (1960)		Abigél (1978).

Thündér Lalá (1981).	Az ajtó (The Door, regisseur Szabó István, met o.a. Helen Mirren, 2012)

Het graf van Szabó Magda en haar echtgenoot Szobotka Tibor, op het Farkasréti kerkhof in Budapest.	Een urne met een deel van de as van Szabó Magda werd op 1-12-2007 bijgezet in het graf van haar ouders in Debrecen.

Onthulling van een borstbeeld van Szabó Magda in Debrecen op 28 september 2013.